بیماری های ریه

اختلالات خواب

در طول روز کورتکس مغز اثر خود را روی مرکز تنفس اعمال می کند و به این کنترل رفتاری می گویند. در طول شب و خواب اعمال کورتکس مغز بر روی این مرکز کنترلی ندارد و این گاز های خونی بخصوص دی اکسی کربن روی این مرکز اثر می مند. خواب همراه است با افزایش گاز دی اکسید کربن بعات کاهش تهویه. این باعث تنظیم مججد مرکز تنفس نسبت به این گاز می شود. حال اگر این گاز بهر دلیلی کاهش یابد این مرکز از کار افتاده و ایست موقت تنفسی یا همان آپنه اتفاق ما افتد.

این آپنه مرکزی یا بعلت تهویه ناهنجار است و یا بعلت مرکز تنفسی مرکزی سرکوب شده. تهویه ناهنجار علتش یا بعلت میزان واکنش سیستم تهویه به تغییرات گاز های خونی مثل اکسیژن یا دی اکسید کربن یا علتش تغییرات زیاد گاز های خونی نسبت به تغییرات تهویه است.

یک مثال ساده: فرض کنید یک سیستم تهویه اتو ماتیک در اتاق شما وصل شده است. ممکن است سیستم حس کننده این سیستم به کوچکترین تغییر دمای واکنش بیش از حد بد هد و یا اینکه گرما و سرمای زیاد با تغییرات اندک در سیستم تهویه اتاق شما رخ دهد.

به پدیده بالا Loop gain می گویند. این در حقیقت به تغییرات تهویه به کاهش تهویه و یا آپنه گفته می شود. یعنی اگر این متغیر زیاد باشد سیستم تهویه به کاهش تهویه مثلا در خواب واکنش بیش از حدی می دهد. اگر این متغیر کم باشد واکنش سیستم تهویه به کاهش تهویه کند تر می شود.

از طرفی هم یک تاخیر زمانی بین تغییرات گاز دی اکسید کربن و حس شدن آن در مرکز تنفسی باید وجود داشته باشد و این در بیماری تارسائی قلبی که خون با تاخیر به مغز و مرکز تنفس می رسد تشدید می شود.

ccccccsss

 

در بیماری های مثل نارسائی فلبی و یا در افراد سالمی که کوهنوردی می کنند دچار تهویه بیش از حد و کاهش مداوم گاز دی اکسید کربن هستند. این در واقع یک عامل سرکوب کننده مرکز تنفس است ( از طریق آلکالوز تنفسی) و فرد به آستانه ایست تنفسی نزدیک می شود. در موقع خواب دی اکسید کربن بالا می رود و این باعث تنفس سریع بیمار می شود . سپس کاهش دی اکسید کربن باعث ایست تنفسی می شود. حال اینکه اینها در صورت افزایش دی اکسید کربن با افزایش فضای مرده ( تنفس از طریق یک ماسک) و با با اسیدی کردن خون با اسیدازولوماید.

بیماران با نارسائی قلبی و آپنه مرکزی واکنس بیش از حدی به تغییرات دی اکسید کربن می دهند. کاهش اکسیژن خون هم این واکنش تشدید شده را بدتر می کند. بنظر می رسد تغییرات در دی اکسید کربن از خود میزان پایئن آنمهم تر باشد چرا که در نارسائی کبدی با وجود پایین بودن دی اکسید کربن آپنه مرکزی رخ نمی دهد.

در بیماران با مشکلات ساقه مغز مثل مبتلایان به مننژیت؛ یا سکته مغزی دچار اختلال در مرکز تنفسی شده و تنفس تامنظمی و بدون هیج الگوی از خود نشان می دهند. ( Biot respiration) .

در افرادی که از مورفین یا هروئین استفاده می کنند ؛ مرکز تنفس آنها سرکوب گشته و بسیاری مبتلا به اختلالات تنفسی و آپنه مرکزی می شوند.

در بسیاری مواقع فرد ممکن است ترکیبی از آپنه مرکزی و انسدادی داشته باشد. مثلا بیماری با سکته مغزی و فارنکس کوچک. در موقع آپنه مرکزی خروجی سیگنال های عصبی به حنجره و عضلات تنفسی کم شده و این باعث آپنه محیطی هم می شود.

 

بیماران مبتلا به آپنه مرکزی و نارسائی قلبی احتمال مرگ و میر بیشتری دارند. شیوع آپنه مرکزی در مردان بیشتر است. اصولا آستانه آپنه در زنان در فشار دی اکسید کربن پایینی تری اتفاق می افتد. این بیماری در میانسالان و کهنسالان بیشتر اتفاق می افتد.

ossssssssss1

 

علائم شامل بیداری در شب ؛ اکسیژن پایین شبانه ؛ خواب آلودگی شبانه؛ و گاها تنگی نفس و حالت خفگی است. بیشترین علائم شامل بی خوابی شبانه؛ خواب آلودگی روزانه و خستگی است. در مقایسه با اختلال آپنه انسدادی؛ خواب آلودگی روزانه کمترولی کم خوابی شبانه بیشتر است.

فیزیک بدنی این بیماران بر خلاف بیماری آپنه انسدادی نرمال است .   این بیماری همراه است با آریتمی های قلبی.

علل:

  • تنفس شینوستوک بهمراه آپنه مرکزی: بصورت تنفس های پریودیک خود را نمایش می دهد. حداقل 10 آپنه در ساعت باید بوقوع بپیوندد. از خواب پریدن در زمان تنفس زیاد اتفاق می افتد. این بیماران بیماری های مثل نارسائی قلبی ؛ نارسائی کلیوی ؛ سکته مغزی ؛....بیماران مبتلا سکته می توانند هم آپنه مرکزی و هم شیوستوک داشته باشند.
  • آکرومگالی
  • کاردیدمیوپاتی
  • میاستنی گراویس
  • بالا رفتن از کوه بخصوص در بالا رفتن اخیر
  • معتادین به مواد مخدور
  • آپنه مرکزی اولیه
  • آپنه خواب مختلط: در بیماران آپنه انسدادی که روی CPAP قرار می گیرند ممکن است آپنه مرکزی ظهور می کند. این بیماری پس از استفاده از CPAP بمدت 8 هفته بهبود می یابند.
  • در حدود 40 % از افرادی طبیعی درطول زمان بیدار شدن آپنه مرکزی موقت را از خود نشان می دهند. اهمیت این موضوع واضح نیست.
  • ممکن است این حالت پس از یک خمیازه و یا پس از بیداری رخ دهد.

 cssssssssssssssssssssssssssssss

تنها تست کمک کننده این بیماری گرفتن نمونه خون شریانی و ملاحظه آلکالوز تنفسی و دی اکسید کربن کمتر از 40 میلی متر جیوه است. آزمایشات مانند آنتی بادی ضد آستیل کولین ؛ سرم کراتینین ؛ و قند ناشتا است.

  • در تست پلی سمونوگرافی آپنه مرکزی بیشتر تر از 5 بار در ساعت که هر کدوم 10 ثانیه طول می کشد و یا اینکه بیش از 50% از آپنه ها از نوع آپنه مرکزی تا انسدادی. این نوع آپنه بیشتر در مراحل یک و دو بوقوع می پیوندد و در نتیجه مانع رفتن بیمار به خواب عمیق می شود.
  • جهت تشخیص آپنه در ارتفاعات بالا هم باید ایندکس آپنه –هیپوآپنه بیشتر از 5 عدد در ساعت باشد. این اتفاقات در مراحل اول و دوم بوقوع می پیوندد و باعث اختلال در خواب می شود. بعد از چند روز این ناهنجاری بهبود می یابد
  • اختلالات آپنه-شینوستوک در بیماران قلبی بعلت افزایش حجم تهویه و کاهش دی اکسید کربن رخ می دهد. این باعث کاهش آستانه آپنه مرکزی شده و بدنبال آپنه هیپر ونتیلاسیون اتفاق می افتد. اختلال در بعلت اختلال در سیرکولاسیون خون تشدید می شود. معمولا بیدار شدن از خواب بدنبال بیدار شدن اتفاق می افتد. باید بیش از 10 آپنه-هیپرونتیلاسیون اتفاق افتد تا این تشخیص گذاشته شود.
  • آختلالات آپنه مرکزی بدنبال استفاده از مواد مخدرهم بصورت پریودیک( بیش از 10 اتفاق در ساعت) و هم بصورت غیر پریودیک ( بیش از 5 آپنه در ساعت) می تواند اتفاق بیوفتد.

استفاده از دستگاههای خانگی در تشخسص آپنه انسدادی بخصوص قابل اعتماد است.

 

درمان:

مشخصا و در مواردی که بیمار مبتلا به آپنه مرکزی علامت دار باشد نیاز به درمان دارد. اما در مواردی که بیمار علامتی ندارد معلوم نیست که آیا باید این بیماران درمان شوند یا نه. تقریبا 20% از این بیماران خود بخود بهبود می یابند. بیمارانی که دچار آپنه در به خواب رفتن یا بیدار شدن می شوند؛ یا بیمارانی که اکسیژن خون پائین نمی افتد؛ یا آنهائی که دچار آپنه مرکزی در هنگام استفاده از CPAP برای آپنه انسدادی می شوند با فقط تحت نظر گرفته شده و درمان خاصی نیاز ندارند.

درمان بیماری زمینه ای هم کمک کننده است، مثلا بیمار از کوه پائین آید و یا دیالیز شبانه و بهتر کردن داروهای نارسائی کلیوی و قلبی همگی مهم هستند. پیوند قلب هم در درمان بیماران با نارسائی قلبی مهم است.

CPAP در درمان با نارسائی قلبی و آپنه-شینوستوک باعث بهبود علائم می شود. یک مطالعه نشان داد که این درمان باعث کاهش مورتالیته می شود و مطالعه دیگری نشان داد که CPAP باعث بهبود سطح کیفی بیمار می شود.

BIPAP در بیمارانی که علائم افزایش دی اکسید کربن دارند باید استفاده شود. این درمان باعث افزایش تهویه( هرچه تفاوت IPAP –EPAP بیشتر باشد ؛ تهویه بیشتری به بیمار داده می شود ). چون این بیماران دچار آپنه هم می شوند باید یک BACK –UP هم در دستگاه برای بیمار در نظر گرفته شود. بالا بردن سر به میزان 45 درجه به کاهش نیاز به فشار دستگاه کمک می کند.

برخی بیماران مبتلا به آپنه مرکزی همانند آپنه-شینوستوک و آپنه مرکزی اولیه که همراه با هیپرکاپنه نیست از bipap می تواند بهره ببرند. اگر تفاوت ipap و epap زیاد باشد باعث کاهش زیاد دی اکسید کرین و بدتر شدن آپنه می شود. بطور کلی استفاده از bipap در بیماران با آپنه بعلت نارسائی قلبی و آپنه-شینوستوک موضوع کاملا مشخص شده ای نیست.

Adaptive servo ventilation

این روش بخصوص در مورد آپنه مرکزی و همراه با شینوستوک موثر است. این نوع درمان یک epap ثابت به بیمار می دهد که باعث از بین رفتن آپنه انسدادی می شود. اما ipap متغیر است. در واقع pressure support میزان فشار داده شده بالای epap یا بعبارت دیگر ipap-epap است. این مقدار می تواند صفر باشد در زمانی که بیمار تنفس عادی دارد و در زمانی که بیمار دچار آپنه مرکزی می شود Max PS( Pressure support ) ایفا می شود. ASV در مطالعات گوناگون بهتر از CPAP برای بیماران با آپنه مرکزی و آپنه-شینوستوک شناخته شده است.

در بیماران با آپنه همراه نارسائی قلبی هم ASV از CPAP در کاهش ضربان قلب و تغییرات ضربان قلب ؛ افزایش میزان اکسیژن و بهبود BNP موثرتر بوده است.

اکسیژن

در درمان بیماران با آپنه-شینوستوک بعلت بیماری قلبی باعث بهبود عملکرد قلب می شود. البته به خوبی ASV نیست. در بیماران با آپنه در ارتفاعات هم اکسیژن موثر است.

 

دیدگاه‌ها   

-2 #2 alisabet 1395-02-31 20:10
در تهران مراکزی مختلفی در مسیح دانشوری و بیمارستان بقیه الله وجود دارد
نقل قول کردن
0 #1 امید 1395-02-18 11:58
سلام
از بابت اطلاعات خوبی که دادید سپاس
من چند ساله مشکل آپنه دارم و از بای پپ استفاده میکنم اما موفق به قلبه به بیماریم نشدم و آرزوی 7ساعت خواب یکسردارم ... ای کاش راجب تنظیم بای پپ برای تنظیم و کنترل سطح اکسیژن بیشتر توضیح میدادید...
من سطح دی اکسید کربن خونم بالاست ... هیچ مرکز پلی سومنوگرافی که بتونه آپنه مرکزی را رسد کنه تو اهواز نیست . مسیر بینیم آندوسکوپی کردم مشکلی نبود ... حدسم به اینکه مشکل شل شدن ماهیچها و آپنه مرکزی را مختلط دارم...
ای کاش اهواز بودید خدمت میرسیدم.
نقل قول کردن

نوشتن دیدگاه


© 2024 تمامی حقوق این وب سایت برای دکتر علیرضا ثابت پور محفوظ می باشد.طراحی شده توسط ارژنگ وب