درمان آسم:
یکی از اهداف آسم این است که اسپری سابوتامول را کمتر از 2 بار در هفته استفاده کنیم. فردی که آسمش بد کنترل شده است
- بیش از 3 بار در سال از استروئید خوراکی استفاده می کند
- علائم آسمش با فعالیت روزانه اش تداخل پیدا کرده است
- در سراسر روز از اسپری سالبوتامول استفاده می کند
- علائم شبانه بیشتر از یک بار در هفته دارد
- علائم آسمش در سراسر روز وجود دارد
کسی که آسمش خوب کنترل شده
- علائم آسمی کمتر از دو بار در هفته دارد
- علائم شبانه آسمی یکبار در ماه دارد
- استروئید خوراکی 1 بار یا کمتر در سال استفاده می کند
- فعالیت روزانه اش طبیعی است
- از اسپری سالبوتامل کمتر یا مساوی 2 بار در هفته استفاده می کند
همانطور که قبلا گفته شد استفاده از ائوزینوفیل خلط و NO هنوز برای کنترل آسم باب نشده است جرا که سوالاتی در هر دو مورد وجود دارد.
اول باید محرک ها را از بین برد البته آنهائی که می شود اجتناب کرد و یا از بین برد. آلرژی غذائی نمی تواند موجب آسم شود ولی گاها خس و خس ایجاد میکند. از آلرژن ها خانه شامل سوسک؛ مایت های داخل قالی؛ مبل ؛ پرده و پتو اجتناب کرد با جارو کردن خانه ( مکشی و الکتریکی) و پوشش وسائل ذکر شده .
سیگار قطع شود؛ از عطر ؛ شومینه باسوخت چوب؛ محصولات شوینده کلرین دار؛ و هوای آلوده اجتناب شود.
بیماری COPD ؛ ریفلاکس؛ آسپرژیلوس؛ انسداد خواب؛ چاقی؛ سنوزیت و التهاب بینی؛ استرس و نقص عملکرد تار های صوتی درمان شوند.
واکسن انفلانزا زده شود. واکسن پنوموکوک هک برای آسمی های که سابوتامول استفاده می کنند و کودکانی که استروئید مصرف می کنند استفاده شود.
از مصرف غذاهای پروسه شده و آماده اجتناب کنند ؛ چرا که برخی حاوی سولفید جهت جلو گیری از از دست دادن رنک هستند که می تواند حملات آسمی ایجاد کند.
درمان داروئی :
برای کسانیکه آسم گاه گاهی دارند اسپری سالبوتامول استفاده می شود. همچنین انهائی که علائمشان با ورزش تشدید می شود 10 دقیقه قبل از ورزش این اسپری را باید استفاده کنند.
اگر فردی دچار آسم خفیف باشد باید اسپری استروئید با دوز پائین استفاده کند و اگر علائم بهتر نشد ترجیحا می توان از لکوترین بلوکر ها استفاده کرد.. در مرحله بعدی در آسم متوسط یا باید دوز اسپری استروئید بالا رود یا سامترول یا افهمترول اضافه شود؛ مطالعات روش دوم یا ترکیبی را ترجیج می دهند.. اسپری های علائم آسم را بهبود داده میزان حملات آسم را کم می کنند و کیفیت زندگی را بالا می برند اما مانع بدتر شدن عملکرد ریه نمی شوند. در مرحله بعد دوز متوسط اتروئید با اسپری گشاد کنننده طولانی اثر استفاده می شود. اگر دوز بالای استروئید موثر نبود IgE Antibody استفاده می شود.
انواع اسپری ها:
- 1.اسپری با دوز متز: )Metre dose Ihalers( MDI) در این نوع اسپری دارو با مواد نگهدارنده ترکیب شده که بتواند دارو را به بیرون بپراند. امروزه این ماده HFA است که جایگزین CFC شده است.
- 2.DPI( Drug powder Inhalers) : این نوع اسپری ها دارو را بصورت پودر و با مکش بیمار آزاد می کنند. بین 30 تا 60 لیتر در دفیقه باید جریان دم توسط بیمار ایجاد شود تا بتواند این پودر ها را به داخل ریه هدایت کند.
- 3.اسپیسر ها: این دستگاه های ساده یا مجهز به یک دریچه یکطرفه بسمت دم هستند یا بدون آن. نوع با دریچه می تواند چند پاف را در داخل محفظه خود جا دهد. اینها باعث کوچکتر شدن سایز قطرات دارو شده و احتمال تجمع دارو را در گلو کم می کنند. این تجمع در گلو باعث بم شدن صدا و عفونت قارچی می شود. بدون این ذستگاه های ارزان فقط 10 % از دارو به ریه می رسد و 80% در گلو و حلق تجمع می یابد. با استفاده از این دستگاه ها میزان این تجمع به 20% کاهش می یابد. نوعی از اسپری ها فقط با فشار منفی دم بیمار دارو را آزاد می کنند و این میزان عدم تناسب زمانی آزاد شدن دارو با دم بیمار را کم می کند . همین موضوع در مورد dpi صدق می کند.باید بیمر بین 5 تا 10 ثانیه نفس خود را پس از ورود دارو به ریه حبس کند. در زمانی که یک MDI برای بار اول استفاده می شود باید 5 ثانیه تکان داده شود و 4 پاف آن در هوا بیرون داده شود. فاصله بین دو پاف باید 20 ثانیه باشد. اگر اسپری استروئید دار استفاده می شود گلو و دهان پس از استفاده باید شستشو شود.
Beta 2-Agonist کوتاه اثرها بهترین دارو برای حملات آسم هستند. اسپاسم مجاری ریوی در آسم بهتر از التهاب به این دارو جواب می دهد. اگر علائم آسم در طی چند روز شکل بگیرد التهاب مجاری حتما وجود دارد و اثر این دارو ها کمتر است. گاها بیمار باید پاف های پشت سر هم بزند تا اسپاسم بهتر شود. تزریق زیر جلدی و استنشاقی اثر بهتری از نوع خوراکی دارد.
اگر بیمار نتواند اسپری استفاده کند نوع نبو لایزر استفاده می شود گرجه در بیمارانی که قادر به استفاده از اسپری هستند فرقی بین این دو وجود ندارد. درمان با نبولایزر بهتر از نوع تزریقی beta-2 agonist است. استفاده بشتر از 8 پاف در روز از این نوع دارو باید ما را در تشخیص به شک اندازد. در اورژانس اما 6 تا 8 پاف باید استفاده شود با اسپیسر که می تواند 30 دقیقه دیگر تکرار شود. این دارو ها با کاهش اکسیژن خون به میزان 5میلی متر جیوه یا بیشتر همراه است و در نتیجه باید با اکسیژن داده شود تا اشباح اکسیژن بیشتر از 90% و در بیماران حامله یا قلبی بیشتر از 95% باشد. این دارو ها می توانند اسپاس زود هنگام و دیر هنگام مجاری ریوی را بر طرف کنند ولی بر روی التهاب دیر هنگام بی اثر اند. در موارد آلرژی در نتیجه باید از آلرژن ها اجتناب کرد و یا کرومولین استفاده کرد.
بهترین درمان آسم همراه با ورزش beta2.agonist ها هستند. دارو های کوتاه اثر( اثرشان 1.5 ساعت خواهد بود) و فورمترول باید 10 دقیقه قبل از ورزش داده شوند( اثرش 6 ساعت بطول می انجامئ). سالمترول باید یک ساعت قبل از ورزش داده شود.( اثرش 9 ساعت بطول می انجامد). اما اثر دارو ها طولانی مدت کم کم ؛ کمتر می شود.
دارو های beta 2-agonist طولانی اثر بخصوص برای جلو گیری از حملات شبانه مناسبند و اگر با استروئید استفاده شوند اثر همدیگر را تشدید می کنند.این دارو ها نباید بصورت تنها و بدون استروئید به آسمی ها داده شوند.
در مقام تئوری باید فرض کرد که سالمترول و فورمترول به مرور زمان مقاومت در بیمار ایجاد می کنند. ولی مطالعات این نظریه را تائید نکرده است. لرزش و طپش قلب با استفاده از اسپیسر ها با کاهش تجمع دارو در گلو و حلق کمتر می شود.
دیدگاهها
خوراکخوان (آراساس) دیدگاههای این محتوا